Yatırımcılar için 51/49 ortaklığı

Bir gün yine konsolosluktayız, askerlik işlemleri yaptıracağız, sıra bekliyoruz. Yolunuz düşer de giderseniz buranın güzel bahçesi ve Akdeniz'e karşı tepeden bakan manzarası ferahfezadır; vaktin nasıl geçtiğinin farkına varamayabilirsiniz. Beraber sıra beklediğimiz iş adamının memurlardan biri ile konuşmasına kulak misafiri oluyoruz.. Yerel ortakla aralar bozulmuş ve eldeki tesis mahkeme yoluyla yerel iş adamına bırakılmış.

Buraya yatırım yapmak isteyenlerin ilk karşılaştığı uygulama yerel bir ortak zorunluluğu ve dahası bu ortağın şirketin %51 hissesine sahip olması gerekliliği. Genelde işi yürüyen kişilerden gördüğümüz kadarıyla sisteme alışılmış. Fakat bahsettiğim örnekteki gibi yerel ortağınızla anlaşmazlık yaşayıp eldekileri kaybetme riski de var maalesef... Konuyla ilgili bazı bilgileri burada derlemek istedim.

2001 yılında yürürlüğe giren, yatırımı artırmaya yönelik kanuna 2009 yılında bir revizyon yapılarak yukarıda bahsettiğim yerli hissedarla %51 paylaşım zorunluluğu getiriliyor. Yerli yatırımcıyı yabancı sermayelerle yükseltme çabası olarak düşünülen bu uygulama pek çokları tarafından yabancı sermayenin caydırıldığı gerekçesiyle eleştiri alıyor. 2009'da bahse konu revizyon yapılmadan önce şirketini kurmuş olanların avantajı büyük. Şansına bu tarihten önce firma kurmuş olanlar şimdi aynı haklarını muhafaza edebiliyorlar. Günümüzde yeni gelen pek çok firma da bu tarihten önce Cezayir'de firma kurmuş olanlarla ortaklık arayışına giriyorlar. Yani, mümkünse sermayesi %100 kendine ait olan yabancı Cezayir şirketleriyle ortaklık yapmak yerelden birilerini bulmaya yeğ tutuluyor.

2014 İstanbul'da yapılan Dünya Ekonomik Forumu (Davos Forumu) arkasından Dünya Ticaret Organizasyonu ve Avrupa Birliği'nin talepleri doğrultusunda Cezayir'de küresel sermayenin yol alması için bazı engellerin kaldırılması hedeflenmiş. Bu çerçevede 51/49 uygulaması (51/49 % règle) olarak bilinen kanunun Başkan Bouteflika tarafından kaldırılmasının emredildiğini ve 2017 yılından itibaren yığınla yabancı firmanın burada iş yapabileceği konusunun ekonomi kulislerinde olduğunu duyuyoruz.