Constantine'de halen yaşayan Osmanlı : Salih Bey

Türklerin burada sevilen insanlar olduklarına pek çok kez şahit oldum. Kendi komşularımdan başlayarak, sokağımdaki esnaftan tutun herhangi bir şekilde tanıştığım yerellere kadar bu ülkede sevildiğimizi görmüş oldum. Çok defa "Türkiye bizim için yabancı saydığımız bir ülke değil" denildiğini bilirim.

Osmanlı dönemi burada çokları tarafından gururla ve özlemle anılıyor. Dönemin mirası imkan ölçeğinde korunmaya çalışılıyor. Vakt-i zamanında beylikler şeklinde idare edilen bu coğrafyada 180 küsür sene sonra bile soy ismi "bey" kelimesiyle biten insanları sıkça görmek mümkün. Osmanlı Dönemi'nin saygı duyulan figürlerinden biri halen ismiyle Constantine (Konstantin) şehrinde varlığını sürdürüyor.

Salih Bey'in 18. yüzyılın başlarında İzmir'de dünyaya geldiği rivayet ediliyor. Çalışmak için Cezayir şehrine geldiği ve sonrasında askere yazıldığı kaydedilmiş. Gözüne girdiği kumandanı ve kayınpederi Ahmed El Colli Constantine Beyi oluyor. 1771'de Ahmed El Colli'nin vefatından sonra yerine geçiyor. 

Constantine Roma döneminden kalma tarihi bir şehir. Osmanlı'da 16. yüzyıldan itibaren Doğu Beyliği'nin başkenti haline geliyor. Salih Bey idareye geçtikten sonra özellikle iç seferlerle İspanyollar'a ve yönetime isyan eden kabilelere karşı önemli üstünlükler alıyor. Bununla beraber tamir ve restore ettirdiği Roma dönemi eserleri ve açtırdığı medreselerle kültür, eğitim ve şehircilik alanlarındatakdir toplayan faaliyetlerde bulunuyor.

Bir anlaşmazlık yüzünden Cezayir Beyi tarafından öldürtülen Salih Bey'in (1771-1792) ismi hala Constantine'de yaşatılmaktadır. Bunun en son örneklerinden birisini açılışı Temmuz 2014'te gerçekleşen Cezayir'in en büyük asma köprüsünde görüyoruz. Kanyon şehri olan Constantine'deki 7 köprüden sonuncusu olan Salih Bey Köprüsü 756 metre uzunluğu ve 130 metre yüksekliği ile önemli bir proje. Fransa'da Millau viyadüğü konseptine benziyor. Yapımına 2010 yılında Andreda Guiterrez isimli Latin Amerikalı inşaat firması tarafından başlanmış. Viyadük olarak toplam 4,3 km uzunluğa sahip. Yapının açılışı başbakanın hazır bulunduğu kalabalık bir devlet erkanı tarafından yapılmış. 

Bu denli büyük bir projeye bir Osmanlı idarecisi isminin verilmesi bizleri şüphesiz onurlandırır. Cezayir'de veya Türkiye'de yaşayan Türkler hakkında Cezayirlilerin az çok  nasıl düşündüğü konusuna da biraz açıklık getirir.